همه چیز درباره مالیات شرکت ها در دبی

دبی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز تجاری خاورمیانه همیشه به‌عنوان مقصد جذابی برای شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران مطرح بوده است. اما از ۲۰۲۳ دولت امارات چارچوب مالیاتی فدرال جدیدی را اجرا کرد که تأثیر مستقیم روی شرکت‌های فعال در دبی نیز دارد. عمارت دیبا در این مقاله، همه چیز درباره مالیات شرکت ها در دبی را به زبان ساده و کاربردی توضیح می دهد.

چرا شرکت‌های فعال در دبی باید همه چیز درباره مالیات شرکت ها در دبی را بدانند؟

دبی سال‌ها به‌عنوان بهشت سرمایه‌گذاری بدون مالیات شناخته می‌شد، اما با اجرای قانون مالیات شرکتی فدرال امارات از سال ۲۰۲۳، قواعد بازی تغییر کرده است. اکنون دیگر شرکت‌ها نمی‌توانند تنها با تکیه بر مزایای ثبت در فریزون‌ها یا ساختارهای قدیمی از مالیات فرار کنند؛ بلکه لازم است آگاهانه و مطابق با چارچوب‌های جدید عمل کنند.

دلیل اهمیت دانستن همه چیز درباره مالیات شرکت ها در دبی در چند محور خلاصه می‌شود:

1. پرهیز از تخلفات مالیاتی و جریمه‌ها:
   عدم ثبت در سامانه مالیاتی یا تأخیر در ارائه اظهارنامه می‌تواند منجر به جریمه‌های قابل‌توجهی شود. آگاهی از زمان‌بندی‌ها و فرآیندهای قانونی، از بروز این خسارات جلوگیری می‌کند.

2. مدیریت بهینه سود و ساختار مالی: با شناخت دقیق از نرخ‌ها و معافیت‌ها، مدیران مالی می‌توانند سود مشمول مالیات را به‌صورت بهینه مدیریت کنند. مثلاً برخی هزینه‌ها، استهلاک‌ها یا زیان‌های سنواتی در محاسبه سود قابل‌کسر هستند و دانستن این موارد باعث می‌شود مالیات نهایی کمتر شود.

3. انتخاب استراتژیک بین Mainland و Free Zone: یکی از تصمیم‌های کلیدی در راه‌اندازی کسب‌وکار در دبی، انتخاب محل ثبت شرکت در دبی با اقامت است. فریزون‌ها در نگاه اول معاف از مالیات به نظر می‌رسند، اما در عمل، تنها درآمدهای واجد شرایط از نرخ ۰٪ برخوردارند. اگر کسب‌وکار شما با بازار داخلی امارات تعامل دارد، ممکن است بخشی از درآمدتان مشمول نرخ ۹٪ شود. بنابراین، شناخت دقیق قوانین مالیاتی برای انتخاب محل ثبت بسیار حیاتی است.

4. تطبیق با استانداردهای بین‌المللی (OECD, BEPS): امارات در مسیر هم‌سویی با چارچوب‌های شفافیت مالی جهانی است. اگر شرکت شما با شرکای بین‌المللی همکاری دارد، باید مقررات مربوط به انتقال قیمت‌گذاری را رعایت کنید تا معاملات بین شرکت مادر و زیرمجموعه‌ها شفاف و قانونی باشد. عدم رعایت این استانداردها ممکن است باعث ممیزی یا رد هزینه‌ها از سوی FTA شود.

5. جلوگیری از ریسک در آینده: مالیات شرکتی در امارات هنوز نسبتاً جدید است، اما به مرور گسترده‌تر و پیچیده‌تر خواهد شد. شرکت‌هایی که از حالا ساختار مالی و حسابداری خود را با الزامات جدید منطبق کنند، در آینده با تغییرات ناگهانی و فشارهای قانونی مواجه نخواهند شد.

6. افزایش اعتبار بین‌المللی شرکت: داشتن گزارش‌های مالی شفاف و تبعیت از قوانین مالیاتی جدید، باعث افزایش اعتماد بانک‌ها، سرمایه‌گذاران خارجی و نهادهای دولتی به شرکت شما می‌شود. در دنیای امروز، شفافیت مالی یکی از معیارهای اصلی اعتماد تجاری است.

نرخ‌ها و چارچوب پایه‌ای مالیات شرکت ها در دبی

۱. نرخ پایه مالیات بر شرکت‌ها

از ژوئن ۲۰۲۳ به بعد، امارات برای نخستین بار مالیات فدرال بر درآمد شرکت‌ها را معرفی کرد.
بر اساس این قانون:

• ۰٪ مالیات برای سود خالص سالانه تا ۳۷۵,۰۰۰ درهم

• ۹٪ مالیات برای سود بالاتر از ۳۷۵,۰۰۰ درهم

این نرخ در سراسر کشور اعمال می‌شود، مگر در موارد خاص مانند مناطق آزاد (Free Zones) که شرایط متفاوتی دارند.

۲. مالیات برای شرکت‌های ثبت‌شده در مناطق آزاد (Free Zones)

شرکت‌های ثبت‌شده در مناطق آزاد،در صورتی‌که مطابق مقررات، فعالیت‌شان را با چارچوب اقتصادی واقعی تنظیم کنند، می‌توانند از نرخ ترجیحی ۰٪ برای درآمدهای واجد شرایط استفاده کنند.
با این حال، درآمدهایی که از فعالیت با بازار داخلی امارات حاصل می‌شود، ممکن است مشمول نرخ ۹٪ گردد.

۳. مالیات برای اشخاص غیرمقیم

شرکت‌های خارجی که درآمدی از منبع اماراتی دارند، مثلاً از طریق قرارداد خدمات، شعبه یا املاک ممکن است مشمول مالیات بر درآمد شرکت‌ها شوند.
در این موارد، FTA بر اساس معیارهای منبع درآمد تصمیم می‌گیرد که آیا مالیات باید پرداخت شود یا خیر.

۴. معافیت‌های خاص

بر اساس راهنمای رسمی FTA، برخی از درآمدها همچنان معاف از مالیات شرکت ها در دبی هستند، از جمله:

• سود سهام (Dividends) از شرکت‌های تابعه در داخل یا خارج امارات

• سود سرمایه (Capital Gains) حاصل از فروش سهام واجد شرایط

• درآمد حاصل از فعالیت‌های واجد شرایط در مناطق آزاد

• درآمدهای بین‌المللی در صورتی که مالیات مشابهی در کشور مبدا پرداخت شده باشد

۵. مالیات بر درآمد گروهی

شرکت‌های زیرمجموعه یک گروه تجاری در دبی می‌توانند تحت شرایطی به‌صورت واحد مالیاتی واحد  ثبت شوند.
در این حالت، مالیات بر مبنای سود کلی گروه محاسبه می‌شود که می‌تواند به بهینه‌سازی پرداخت مالیات کمک کند.

۶. تعهدات گزارش‌دهی

تمام شرکت‌ها باید در پورتال FTA ثبت‌نام مالیاتی انجام دهند، شماره TRN دریافت کنند و سالانه اظهارنامه مالیاتی ارسال کنند.
مهلت ارسال معمولاً ۹ ماه پس از پایان سال مالی است.

وضعیت ویژه مناطق آزاد  آیا واقعاً 0% باقی می‌مانند؟

در بررسی همه چیز درباره مالیات شرکت ها در دبی، یکی از پرتکرارترین پرسش‌ها این است که آیا شرکت‌های مستقر در فریزون‌ها همچنان از معافیت مالیاتی کامل (۰٪) برخوردارند یا خیر، در اینجا کامل توضیح می دهیم.

دبی بیش از ۳۰ منطقه آزاد فعال دارد، این مناطق در گذشته با وعده‌ی معافیت کامل مالیاتی به‌ویژه برای سرمایه‌گذاران خارجی توسعه یافتند. اما با معرفی قانون مالیات شرکتی امارات در سال ۲۰۲۳، شرایط جدیدی برای حفظ نرخ ۰٪ تعریف شد.

طبق راهنمای رسمی FTA ، شرکت‌های فریزون برای بهره‌مندی از نرخ ۰٪ مالیات شرکت ها در دبی باید شرایط زیر را رعایت کنند:

1. درآمد واجد شرایط:
   تنها درآمدی که از فعالیت‌های مجاز و مرتبط با حوزه اقتصادی فریزون حاصل شود مثلاً صادرات کالا یا خدمات بین‌المللی، مشمول نرخ ۰٪ است.
   درآمدهایی که از تعامل مستقیم با بازار داخلی امارات ایجاد می‌شود، ممکن است تحت نرخ ۹٪ مالیات قرار گیرد.

2. رعایت الزامات اقتصادی :
   شرکت باید ثابت کند فعالیت واقعی در دبی دارد یعنی دفتر، کارمند و تصمیم‌گیری‌های مدیریتی در همان منطقه انجام می‌شود. شرکت‌هایی که صرفاً ثبت‌نام صوری دارند، واجد معافیت نخواهند بود.

3. حد مجاز درآمد غیرواجد شرایط :
   اگر بیش از ۵٪ از کل درآمد سالانه شرکت از منابع غیرواجد شرایط (مثل مشتریان Mainland یا سرمایه‌گذاری‌های غیرمرتبط) حاصل شود، شرکت دیگر نمی‌تواند از نرخ ۰٪ بهره‌مند شود و تمام درآمدش مشمول نرخ ۹٪ خواهد شد.

4. ثبت و گزارش‌دهی دقیق به FTA:
   حتی اگر شرکت در فریزون فعالیت دارد و درآمد واجد شرایط محسوب می‌شود، باز هم الزام به ثبت در سیستم مالیاتی  دریافت TRN و ارائه اظهارنامه سالانه دارد. عدم انجام این مراحل می‌تواند منجر به جریمه‌های مالی سنگین شود.

در نتیجه، برخلاف تصور عمومی، مناطق آزاد در دبی دیگر به‌طور مطلق منطقه بدون مالیات محسوب نمی‌شوند. قانون جدید ساختار مالیاتی هوشمند و هدفمندتری دارد که میان فعالیت‌های تولیدی، صادراتی، خدماتی و داخلی تمایز قائل می‌شود. بنابراین اگر قصد دارید شرکتی در یکی از این نواحی ثبت کنید، توصیه می‌شود پیش از هر تصمیم، ساختار درآمدی، نوع قراردادها و مسیر جریان نقدی شرکت خود را از نظر انطباق با مقررات FTA بررسی کنید.

درک این بخش از همه چیز درباره مالیات شرکت ها در دبی به شما کمک می‌کند تا از مزیت نرخ ۰٪ بهره ببرید بدون اینکه در آینده درگیر مالیات‌های پیش‌بینی‌نشده یا نقض قوانین شوید.

مالیات جهانی و اثرات جدید

در سال‌های اخیر، موضوع مالیات جهانی شرکت‌ها به یکی از داغ‌ترین مباحث اقتصادی بین‌المللی تبدیل شده است. درک این تغییرات برای هر مدیری که به دنبال همه چیز درباره مالیات شرکت ها در دبی است، حیاتی محسوب می‌شود.

به‌دنبال توافق گسترده سازمان همکاری و توسعه اقتصادی بر سر اجرای طرح Global Minimum Tax، کشورهای متعددی از جمله امارات متحده عربی اعلام کرده‌اند که از ژانویه ۲۰۲۵، نوعی مالیات تکمیلی را برای شرکت‌های بزرگ اعمال خواهند کرد.

بر اساس این قانون، شرکت‌هایی که عضو گروه‌های چندملیتی با درآمد تجمعی برابر یا بیشتر از ۷۵۰ میلیون یورو (€750M) در دو یا بیشتر از چهار سال مالی اخیر هستند، باید اطمینان حاصل کنند که حداقل ۱۵٪ مالیات مؤثر بر سودشان پرداخت شده است.

بنابراین حتی اگر شرکتی در امارات تحت نرخ پایه ۹٪ مالیات شرکتی فعالیت کند، ممکن است برای هم‌سطح شدن با حداقل نرخ جهانی، موظف به پرداخت مابه‌التفاوت مالیاتی تا سقف ۱۵٪ شود.

این تحول جهانی به‌ویژه برای شرکت‌های مستقر در دبی اهمیت دارد، زیرا بسیاری از آن‌ها زیرمجموعه گروه‌های بین‌المللی هستند. در نتیجه، اجرای این سیاست به‌طور مستقیم روی استراتژی‌های حسابداری، قیمت‌گذاری انتقالی و ساختار مالکیتی شرکت‌ها تأثیر می‌گذارد.

ریسک‌ها و نکات عملی برای شرکت‌ها در دبی

درک همه چیز درباره مالیات شرکت ها در دبی تنها به دانستن نرخ‌ها و معافیت‌ها خلاصه نمی‌شود؛ بخش مهمی از موفقیت مالیاتی در امارات، مدیریت ریسک‌ها و رعایت الزامات اجرایی است. بسیاری از شرکت‌ها در نخستین سال اجرای قانون مالیات شرکتی با چالش‌هایی روبه‌رو شده‌اند که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

۱.مستندسازی دقیق معاملات بین‌گروهی

در بسیاری از گروه‌های چندملیتی فعال در دبی، تراکنش‌هایی میان شرکت‌های  زیرمجموعه‌ها انجام می‌شود (مانند خدمات مدیریتی، اعطای وام داخلی، یا انتقال فناوری).
طبق استانداردهای جدید OECD و راهنمای FTA، این معاملات باید به قیمت بازاری  انجام شوند و مدارک پشتیبان برای هر تراکنش نگهداری شود.
نبود مستندات کافی در زمینه Transfer Pricing یکی از دلایل اصلی ممیزی‌های مالیاتی و جرایم احتمالی در آینده است.

۲.همکاری با مشاوران مالیاتی و حقوقی معتبر

قوانین مالیاتی امارات هنوز در حال تکامل است؛ دستورالعمل‌های اجرایی و تفسیرهای FTA به‌طور منظم به‌روزرسانی می‌شوند.
بنابراین همکاری با مشاوران حرفه‌ای مانند PwC، KPMG، Deloitte، EY یا دفاتر حسابداری معتبر محلی می‌تواند از اشتباهات پرهزینه جلوگیری کند.

و در صورت بروز اختلاف، فرآیند اعتراض یا بازبینی مالیاتی را هدایت نمایند.
در واقع، درک همه چیز درباره مالیات شرکت ها در دبی بدون استفاده از مشاوره تخصصی تقریباً غیرممکن است؛ چون هر کسب‌وکار بسته به نوع مجوز، مالکیت و منبع درآمد شرایط خاص خود را دارد

۳. ممیزی مالیاتی

سازمان مالیات امارات (FTA) اختیار کامل برای بررسی اظهارنامه‌ها و حساب‌های شرکت‌ها را دارد.
ممیزی ممکن است به‌صورت حضوری یا از طریق درخواست مدارک دیجیتال انجام شود. در طول ممیزی، FTA می‌تواند موارد زیر را بررسی کند:

• صحت محاسبه سود مشمول مالیات،

• رعایت الزامات مستندسازی و افشای اطلاعات،

• درستی ثبت و پرداخت مالیات‌های پیشین.

در صورت کشف تخلف، FTA می‌تواند جریمه‌های مالی، مطالبه مجدد مالیات و حتی محدودیت در تمدید ویزای تجاری یا مجوز فعالیت را اعمال کند.

۴. آماده‌سازی فرهنگی و سیستمی برای دوران جدید مالیاتی

اجرای نظام مالیات شرکتی، تغییری فرهنگی برای بسیاری از شرکت‌ها در دبی است که تا پیش از این در فضای تقریباً بدون مالیات فعالیت می‌کردند.
اکنون لازم است سیستم‌های ERP، حسابداری و منابع انسانی شرکت‌ها با الزامات جدید هماهنگ شوند.

• نرم‌افزارهای حسابداری باید قابلیت محاسبه خودکار مالیات را داشته باشند.

• کارکنان مالی باید با مفاهیم مالیات شرکتی، VAT و قوانین FTA آشنا شوند.

• و مدیران ارشد باید تصمیم‌گیری‌های استراتژیک را با در نظر گرفتن «اثر مالیاتی» انجام دهند.

در واقع، موفقیت در دبیِ پس از ۲۰۲۳ دیگر فقط به بازاریابی و فروش وابسته نیست، بلکه به میزان آمادگی شرکت در برابر الزامات مالیاتی نیز بستگی دارد.

چکیده کاربردی 

دبی همچنان یکی از پویاترین و جذاب‌ترین مراکز تجاری جهان است، اما دوره‌ای که می‌شد بدون توجه جدی به مالیات فعالیت کرد، دیگر به پایان رسیده است. اجرای چارچوب مالیاتی فدرال، الزامات OECD و حرکت جهانی به سمت شفافیت مالی، باعث شده شرکت‌ها برای حفظ مزیت رقابتی خود نیازمند دانش دقیق و مدیریت هوشمند مالیات باشند.

برای هر شرکت فعال در دبی، سه گام کلیدی حیاتی است:

۱.ثبت‌نام و رعایت مهلت‌های قانونی برای ارائه اظهارنامه‌های مالیاتی؛

۲.بازنگری ساختار شرکتی و مالی برای بهره‌گیری از مزایای قانونی (به‌ویژه برای شرکت‌های فعال در فریزون‌ها)؛

۳.مستندسازی معاملات، شفاف‌سازی حساب‌ها و همکاری با مشاوران حرفه‌ای برای جلوگیری از هرگونه جرایم یا اختلافات احتمالی با FTA.

با اجرای درست این مراحل، مالیات دیگر تهدیدی برای رشد کسب‌وکار شما نخواهد بود؛ بلکه به ابزاری برای ایجاد ثبات، اعتبار و اعتماد سرمایه‌گذاران تبدیل می‌شود.